VERON afdeling Friese Wouden
Afdelingsblad 'CQ Friese Wouden'
door PAoLH
Onderstaand artikeltje heb ik jaren geleden gekopieerd uit QST,
met de bedoeling deze meetbrug eens te maken. Echter met het veelvoudig 'opruimen'
van de shack was ik de kop kwijt geraakDoch, tijdens het zoeken naar iets anders,
vond ik het tussen andere papieren weer terug. Ik had al eens in het technonet,
op 3760 Kc op zaterdagmiddag, de vraag gesteld, of iemand iets over een
symmetrische meetbrug wist. Nu kan ik de vraag zelf beantwoorden (HI).
Het is een artikel uit QST van 1980 en het leek mij zinvol, om
dit eens onder de aandacht van de lezers van CQ Friese Wouden te brengen. Velen
van u gebruiken een symmetrische voedingslijn voor de voeding van een dipool om
dit systeem op alle amateurbanden tot 30 MHz te kunnen afstemmen. Bij het
luisteren op de band blijkt, dat velen de vraag stellen: 'Hoe hoog is de
impedantie bij het voedingspunt van mijn feeder?' Dus het punt, waar de
voedingslijn de shack binnen komt.
Bijgaande meetbrug brengt misschien antwoord op deze vraag.
Het circuit bestaat uit een instelpotmeter om de balans van de brug in te
stellen, vier stuks germaniumdiodes (lage drempelspanning), enkele weerstanden ,
een schakelaar, een microamperemeter en een 9 volt batterij. Omdat de diode bij
een lage stroom een hoge weerstand heeft, zou bij een klein signaal de meter al
op nul staan, waardoor een zeer onnauwkeurige aflezing ontstaat. Wat is nu
gedaan bij deze meetbrug? Er wordt een kleine stroom door de diodes gestuurd en
wel zoveel, dat de meter zonder HF-signaal een beetje uitslaat. Deze kleine
uitslag wordt gecompenseerd, door een klein stroompje in de tegengestelde
richting door de meter te sturen. Dit is in te stellen met R4. Door de diodes
blijft een klein stroompje lopen! Het geheel is onder te brengen in een kastje
van circa 60 x 40 x 110 mm, afhankelijk van de grootte van de meter. Als
instelpotmeter kan een lineaire potmeter van 250 - 500 Ohm gebruikt worden.
Tegenwoordig zijn potmeters in de handel met een kunststof as. Het geheel is 'zwevend'
boven massa gemonteerd. Dat wil zeggen, dat de meetbrug niet aan 'aarde' ligt.
Het kastje kan dan ook van kunststof zijn. De onbekende belasting wordt op twee
gesoleerde klemmen aangesloten. Met de extra regelweerstand R4 wordt een
stroompje van circa 50 microampere door de diodes gestuurd. De weerstanden R4,
R6 en R7 zorgen voor een goede isolatie van de batterij van het HF signaal.

Het ijken kan geschieden met behulp van verschillende
weerstanden op de plaats van 'Zx'. Vindt u op de meter wel een minimum, maar
geen nul, dan kunt u niet aflezen of de impedantie capacitief dan wel inductief
is. Hiervoor is een iets uitgebreidere brug noodzakelijk, met in de balanstak
een variabele capaciteit. In een volgend artikel hoop ik hier iets over te
schrijven. Volgens de auteur is de brug geschikt tot 250 MHz. Ik heb dit ontwerp
nog niet geprobeerd, maar ik hoop u, zodra dat mogelijk is, op de hoogte te
stellen van de resultaten. Maar laat u ook eens iets van uw experimenten horen.
Immers radioamateurisme is niet alleen lui achterover in een stoel, met in de
ene hand een spreekijzer en in de andere een sigaar. Soldeerbout warm en bouwen
maar!
Succes,
Lieuwe - PAoLH