VERON A63
Friese Wouden
____________

VERON afdeling Friese Wouden
Afdelingsblad 'CQ Friese Wouden'

door PA3FFD

deel 1

Door de Firma Uniden(Japan) worden nog steeds veel All Mode 27 MHz. apparaten gemaakt. Een klein aantal vindt via onze buurlanden nog steeds zijn weg naar Nederland. De kans, dat je er eens een voor een koopje op de kop kunt tikken, omdat de eerste gebruiker er genoeg van heeft, is altijd aanwezig. Vooral de komende tijd, omdat de mogelijkheden om dx te werken ook op 11 meter terug nemen. Een paar bekende namen van deze apparaten zijn de superstar 360, president Jackson, sommerkamp 790 en galaxy pluto. Er zijn nog veel meer van deze apparaten in omloop, maar de genoemde trancievers hebben 1 prettige overeenkomst. De genoemde chassis zijn allemaal nagenoeg gelijk en laten zich heel goedkoop ombouwen naar 10 meter. Doordat voor het pll ic twee binaire teller ic's zitten, laat zich de programmering van het pll ic betrekkelijk eenvoudig wijzigen. In het verdere verhaal beperk ik mij tot een Superstar SS360, daar ik hierop de volgende ombouw heb toegepast. Door 1 of meer aanpassingen is het verhaal ook zeker toepasbaar op de andere apparaten.

Het bestellen van een ander kristal, dit er in solderen en de zend/ontvanger afregelen, is zeker sneller gebeurd als de ombouw, zoals ik ga beschrijven. De manier, zoals ik een superstar 360 heb omgebouwd en zoals ook de andere apparaten zich laten ombouwen, is naast het feit, dat het goedkoper is, ook nog meer flexibel. Als je het apparaat als achterzet wilt gebruiken voor een 2 mtr. of 70 cm. set, is het zeer eenvoudig, om er ook een repeater shift in te programmeren. Zonder ingrepen in het vco cirquit te maken, is het mogelijk om een bereik van ca. 3 MHz. te verkrijgen. Voor de mensen die wellicht nog wat technischer zijn als ik en het vco zodanig kunnen manipuleren, dat dit breedbandiger wordt, geeft het pll ic de mogelijkheid van 511 kanalen. De kanalen spatie van deze apparaten is 10 KHz. dus een bereik van ruim 5 MHz. is haalbaar. Helemaal perfect als achterzet is zo'n apparaat niet, omdat je met die 10 KHz. kanalen spatie zit, maar doordat practisch al deze apparaten een ingebouwde 5 KHz. up/down mogelijkheid hebben, voor zowel zenden als ontvangen, kun je elke gewenste frekwentie bereiken.

Het verschil in eenvoud tussen de Uniden apparaten en eventuele andere merken is, dat er voor het verkrijgen van de verschillende (niet legale) 40 kanaals band segmenten, een ander systeem wordt toegepast. In de oudere apparatuur van Uniden en andere fabrikanten werd meestal voor elke 40 kanalen een ander kristal toegepast. Als je zo'n apparaat wilt ombouwen, is het simpelweg omrekenen van deze kristal frekwentie's en andere kristallen bestellen de meest bewandelde weg.

Voor de hier te bespreken methode heeft de fabrikant een voor hem geld besparende oplossing toegepast. De toegepaste pll ic's hebben meestal veel bredere mogelijkheden dan tot voor kort werden benut. Door nu voor het pll ic een tweetal binaire tellers te gebruiken, kan voor elke "band" (40 kanalen segment) een ander binair getal naar het pll ic geprogrammeerd worden. Dit gebeurt met behulp van een diode matrix. Dit bespaart, al naar gelang het aantal kanalen wat zo'n apparaat heeft, 3 tot 5 kristallen. De toegepaste binaire teller ic's hebben voor elk binair getal twee programmeer lijnen. De ene groep programmeer lijnen wordt gevoed vanuit de kanalen kiezer en de andere vanuit de "band" schakelaar.

Het meest toegepaste pll ic is de mc 145106, welke ook in de superstar 360 zit. Het pll ic heeft de mogelijkheid in zich om maximaal 511 kanalen te kunnen programmeren en heeft de programmeer lijnen voor de volgende binaire getallen: 1, 2, 4, 8, 16, 32, 64, 128 en 256. Al deze getallen bij elkaar opgeteld geeft het maximale binaire getal "n" = 511. Doordat het toegepaste vco hiervoor te smalbandig is, is dit aantal te hoog gegrepen, maar het dubbele van de fabrieks originele 120 kanalen is geen enkel probleem. De hele tien meter kan dus zonder problemen worden bereikt. Alleen wanneer je het apparaat als achterzet naar bv. 70 cm. wil gebruiken, is een wat breder bereik misschien wenselijk en ook wel mogelijk. Meer dan ca. 300 kanalen heb ik echter niet kunnen bereiken. De twee gekoppelde binaire tellers hebben elk 4 programmeer lijnen, totaal dus 8.

Voor het bereiken van een hogere programmering dan 255 zal pin 9 van het pll ic rechtstreeks moeten worden aangestuurd.

Rekenwerk

Vaste getallen waarmee gerekend wordt bij de Superstar 360 zijn:

Fabrieks origineel is de laagste frekwentie 26.515, het binaire getal ("n") hiervoor is 67. Dit wordt op de volgende manier berekend:

  frekwentie         26.515
- mengfrekwentie 10.695
                        -------
                         15.820

- local oscilator    15.000
                        -------
                       = 820
deeltal (fac.pll.)         10
                    -------
                           = 82
- kanalenkiezer "n"     15
                        ------
Band "n"                   67

Om als laagste frekwentie 28.005 te verkrijgen is de rekensom als volgt:

  Frekwentie        28.005
- mengfrekwentie 10.695
                        -------
                      = 17.310
- lokal osc           15.000
                        -------
                        = 2.310
deelgetal                   10
                        -------
                           = 231
- kanalenkiezer "n"       15
                        --------
Band "n"                   216

Bij de voorgaande berekening is het hoogste kanaal 28.445. Voor de volgende "band" 28.455 tot 28.895 moet het geprogrammeerde getal "n" 261 zijn. Voor 28.905 tot 29.345 is "n" 306. Voor 29.355 tot 29.795 is "n" 351. Om de volle 10 meter te bestrijken, zijn er dus 4 banden nodig van 40 kanalen. Dit gaat allemaal met de originele 40 kanalen schakelaar, wat echter enige nadelen met zich mee brengt. Zo zit er tussen de kanalen 3/4, 7/8, 11/12, 15/16 en 19/20 een kanalen spatie van 20 KHz. De tussenliggende frekwenties worden de "alfa" kanalen genoemd. Kanaal 23 stapt 30 KHz. omhoog en 24/25 ligt in goede volgorde van 22. Een ietwat vreemde situatie die zijn oorsprong vind in de Amerikaanse cb kanalen indeling, welke ook hier op de legale cb is overgenomen. Door een heel eenvoudig schakelingetje kun je de ontbrekende frekwenties van de "alfa" kanalen heel simpel bereiken.

Maak een schakelaar vrij voor deze schakeling, bijv de kanaal 9 schakelaar. Vervang de draadbrug jp54 (massa aansluiting pin9 IC 6) door een weerstand van 47 K ohm. Soldeer aan de middelste aansluiting van de schakelaar een draadje en verbindt dit met +8 volt. Het eerste printspoor, vanaf het front bekeken, voert 8 volt. Soldeer aan de bovenste pen van de schakelaar een draadje en verbindt dit met pin 9 van IC 6. Dit gaat het gemakkelijkst aan de printzijde. Als je de schakelaar nu in de hoogste stand zet, stapt de Superstar SS360 10 KHz. omhoog op alle frekwenties, dus pak je op 3, 7, 11, 15 en 19 de ontbrekende frekwenties. Volgende keer verder over de ombouw in de praktijk.