VERON A63
Friese Wouden
____________

VERON afdeling Friese Wouden
Afdelingsblad 'CQ Friese Wouden'

door PA3GZC

Van het "Logisch hulpje"

In plaats van de 74LS serie kun je zonder meer de HC of HCT serie gebruiken. Deze meeste typen uit deze series zijn zogenoemde dropp-in replacement types voor de 74LS. Dus vervang de 74LS123 door de HCT123 en de 74LS00 door de HCT00. De pinning blijft ongewijzigd en de voedingspanning ook, want de HCT is geschikt voor Vcc=4,5 - 5,5 V. Je kunt dan meten aan schakelingen met logische TTL niveaux: Low 0.8 V en High 2.0 V.

Als je de HC-versies gebruikt mag Vcc= 2 - 6 V. zijn. De HC-versie heeft echter als logische inputniveaux Low %Vcc en HIGH 70%Vcc. Bij Vcc=5 V dus Low.5 V en HIGH3.5 V. In beide gevallen (zowel bij HC als bij HCT) zou ik een weerstand aanbrengen tussen input en ground van bijv. 10 tot 47 kohm teneinde bij niet-gebruik de input een gedefinieerde toestand te geven en niet te laten zweven. Tenslotte zou ik de weerstanden in serie met de LEDs vervangen door 1 kohm.

Als je met HC of HCT meet aan een schakeling die hogere spanningsniveuax levert dan de Vcc van het hulpje dan moet je er wel voor zorgen dat de inputstroom van het hulpje begrensd wordt op max. 20 mA. (door middel van een weerstand in serie met de input) De HC(T) series zijn nl. voorzien van een inputprotectie tegen statische lading. Deze bestaat uit een weerstand van 100 ohm tussen input en gate, een diode van gate naar Vcc en een diode vanaf ground naar gate. En als de spanning op de logische probe van het hulpje hoger wordt dan Vcc, dan gaat er een stroom lopen door zo'n diode. De max. ratings voor de HC(T) series geven 20 mA aan voor deze stroom. Zo'n diodestroom gaat er ook lopen als je meet aan OPAMP-schakelingen met een dubbele voedingspanning ( bijv. +5 V en - 5 V t.o.v. ground), want dan komt de uitgang bij logisch low onder de 0 V. en gaat de diode van ground naar gate in geleiding!

Bij ombouw naar gebruik van de CMOS typen uit de HEF reeks komt meer kijken. Voor de 74LS00 zou je de HEF4011 kunnen gebruiken, maar de HEF4528 of 4538 of 4938 zijn niet gelijk aan de 74LS123. De pinning van deze HEF typen wijkt ook af van die van de 74LS. Als je wilt kunnen meten aan TTL-schakelingen moet je de HCT types gebruiken , want die hebben dezelfde input Low en High niveaux als TTL, nl. 0.8 resp. 2.2 V. De HC en HEF series hebben Low=30%Vcc en High=70%Vcc. Het voordeel van HEF zou zijn dat je de voedingspanning kunt verhogen naar 15 V en niet bang hoeft te zijn voor een inputstroom doordat de inputspanning boven de voedingspanning komt. Maar dan zit je weer met de logische inputniveaux en kun je niet meer meten aan TTL-schakelingen! In het geval van HEF zou ik de 220 ohm LED-weerstanden vervangen door 10 kohm. Verder laat ik de eventuele ombouw naar gebruik van HEF-types graag aan een ander over!